Tanin là gì, tác dụng tanin trong trà sức khoẻ

Từ lâu, trà đã trở thành thức uống không thể thiếu đối với người dân Việt. Uống trà không chỉ là thói quen mà còn là một nét đẹp văn hoá. Có thể kể tới một số loại trà phổ biến như trà xanh…. Trong thành phần của tất cả các loại trà đều có một hợp chất gọi là tanin.

Tanin trong trà là gì?

Với những người sành trà, chỉ cần nhấp thử một ngụm cũng đủ để đánh giá độ ngon của trà. Nhiều người cho rằng, trà ngon hay không phụ thuộc vào hàm lượng tanin có trong thành phần. Vậy tanin là gì? Thực chất, tanin là một nhóm hợp chất có trong trà. Thành phần này chính là yếu tố tạo nên hương vị của trà cũng như đem lại một số lợi ích cho sức khỏe.

Tanin nằm trong nhóm hợp chất polyphenol. Các phần tử có trong hợp chất hoá học này lớn hơn nhiều so với các loại khác cùng nhóm. Tanin có thể kết hợp với một số phân tử khác. Điển hình như protein hay khoáng chất.

Hợp chất này có nhiều trong các loài thực vật. Có những loài có thể sử dụng làm thực phẩm, có những loại không sử dụng được. Ví dụ như lá, quả, các loại rau, đậu,… Đối với thực vật, tanin giống như một chất có tác dụng bảo vệ. Hợp chất này có tác dụng ngăn sâu bệnh phát triển, tấn công thực vật.

Ngoài ra, tanin cũng đóng vai trò trong việc tạo nên hương vị đặc trưng cho nhiều loại thực phẩm. Điển hình như các loại trà, cà phê hay socola. Tanin trong trà tạo nên hương vị đặc trưng của từng loại trà. Chính vì vậy, không ít người cho rằng, cái ngon của trà một phần là nhờ hợp chất tanin.

Hàm lượng tanin trong các loại trà

Hàm lượng tanin trong các loại trà không giống nhau. Có những loại trà hàm lượng tanin dồi dào, cũng có loại chỉ chứa một lượng nhỏ. Hàm lượng tanin còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau.Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại trà. Tuy nhiên, có thể phân thành các loại chính là trà xanh, trà đen, trà trắng và trà ô long.

Tên gọi khác nhau, hình dáng cánh trà, hương vị khác nhau nhưng tất cả những loại trà này đều được làm từ lá của cây trà có tên khoa học là Camellia Sinensis. Tất cả các loại trà đều có chứa hợp chất tanin. Tuy nhiên, hàm lượng hợp chất này có sự khác nhau do cách thức cũng như thời gian chế biến trà.

Theo nhiều nguồn, hàm lượng tanin trong trà đen là cao nhất, trong trà xanh là thấp nhất. Hai loại trà còn lại ở mức trung bình. Mặc dù vậy, lượng tanin có thể thay đổi bởi cách sản xuất trà. Thông thường, trà có lượng tanin thấp thì độ ngon được đánh giá cao hơn. Với những loại trà hàm lượng tanin lớn, ngâm càng lâu thì nồng độ của hợp chất này càng cao.

Tanin mang lại lợi ích gì cho sức khỏe?

Không những hàm lượng tanin trong các loại trà khác nhau mà ngay tới hợp chất này cũng rất đa dạng. Mỗi loại tanin có trong trà đều ảnh hưởng nhất định tới người dùng. Theo các nghiên cứu ban đầu, hợp chất này có nhiều đặc tính giống polyphenol. Chất này có tác dụng bảo vệ cơ thể, ngăn ngừa một số tác nhân gây bệnh. Bên cạnh đó, nó cũng góp phần chống oxy hóa, giảm tiến trình lão hoá và có khả năng kháng khuẩn. Dưới đây là một số lợi ích của tanin với sức khỏe con người:

Epigallocatechin gallate (EGCG)

EGCG thực chất cũng là một loại tanin trong trà. Loại tanin này thuộc nhóm hợp chất catechin. Theo các nghiên cứu, EGCG đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. EGCG góp phần giảm viên, bảo vệ cơ thể trước sự ảnh hưởng của nhiều tác nhân gây bệnh. Bên cạnh đó, loại tanin này cũng giúp cơ thể chống lại những căn bệnh mãn tính. Đây cũng chính là lý do trà xanh trở thành thức uống được nhiều người ưa chuộng.

Theaflavin và thearubigins

Đây là 2 nhóm tanin có hàm lượng dồi dào trong trà, đặc biệt là trà đen. Điều này cũng được coi là lời giải thích cho màu sắc đặc trưng của loại trà này. Hiện tại, thông tin về 2 hợp chất này không nhiều. Theo các nghiên cứu ban đầu, theaflavin và thearubigins hoạt động như các chất chống oxy hoá. Nó có tác dụng bảo vệ cơ thể trước sự tác động của gốc tự do. Tuy nhiên, điều này vẫn chỉ là kết quả nghiên cứu trên ống nghiệm.

Ellagitannin

Ngoài 2 loại trên, tanin trong trà còn có một loại khác gọi là Ellagitannin. Loại tani này có tác dụng thúc đẩy khả năng phát triển và hoạt động của các lợi khuẩn đường ruột. Bên cạnh đó, loại tanin này còn có khả năng ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị căn bệnh ung thư. Ngoài ra, Ellagitannin cũng có tác dụng chống viêm, làm chậm quá trình lão hoá.

Tác dụng điều trị, ngừa ung thư của Ellagitannin chỉ là kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm. Muốn khẳng định cần kết quả của nhiều nghiên cứu hơn nữa. Tuy nhiên, điều này vẫn giúp chúng ta có thêm một lý do để sử dụng các loại trà một cách khoa học.

Tác hại của tanin gây ra

Tanin mang lại một số lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách, cụ thể là uống quá nhiều trà có thể dẫn tới một số mặt trái. Một trong những đặc điểm nổi bật của hoạt chất này là dễ liên kết với các chất khác. Bên cạnh đó, tanin cũng có khả năng làm giảm quá trình tiêu hoá. Dưới đây là một số mặt trái của hợp chất này mà bạn nên biết:

Giảm hấp thụ sắt

Trong đường tiêu hoá, hợp chất này có thể liên kết với chất sắt. Điều này khiến cho việc hấp thụ sắt gặp ảnh hưởng. Dù tác động không đáng kể với người bình thường. Tuy nhiên, điều này sẽ gây ra ảnh hưởng nhất định với những người thiếu sắt. Do đó, với những người thiếu máu, hàm lượng sắt thấp nên hạn chế kết hợp trà và một số loại thực phẩm giàu sắt.

Gây tình trạng buồn nôn

Hàm lượng tanin trong trà càng cao thì nguy cơ này càng dễ xảy ra. Nhất là khi chúng ta uống trà vào lúc đói. Uống trà sai cách làm ảnh hưởng tới hệ thống tiêu hoá. Chính vì vậy, lời khuyên dành cho bạn là nên uống trà sau ăn ít nhất 30 phút. Bên cạnh đó, có thể uống trà kèm một số thực phẩm phù hợp để giảm khả năng kích thích đường tiêu hoá.

Một số lưu ý khi uống trà

Để tránh những tác dụng phụ có thể gặp phải, hãy đảm bảo rằng bạn uống trà đúng cách. Cụ thể là lượng tiêu thụ, thời điểm và đối tượng uống thích hợp. Đặc biệt là dòng Trà Thái Nguyên rất phổ biến hiện nay.

• Không uống trà trước bữa ăn: Việc uống trà ngay trước hoặc sau khi vừa ăn xong sẽ khiến quá trình hấp thụ một số dưỡng chất từ thực phẩm. Chính vì vậy, sau ăn 30 phút – 1 giờ là thời điểm thích hợp để uống trà.
• Không uống trà quá nóng: Việc uống trà quá nóng sẽ tăng nguy cơ mắc một số căn bệnh liên quan tới vòm họng và dạ dày. Bên cạnh đó, không nên pha trà bằng nước vừa đun sôi. Điều này không những làm ảnh hưởng tới chất lượng trà mà còn khiến nồng độ axit dạ dày tăng cao.
• Không uống trà quá đặc: Trà đặc kích thích thần kinh, gây tình trạng mất ngủ, hại dạ dày, giảm hấp thu chất sắt.
• Không dùng trà để uống thuốc: Tanin khi kết hợp với các dược chất sẽ làm giảm tác dụng của thuốc.
• Không uống khi đói: Khi đói uống trà không những ảnh hưởng dạ dày, gây tình trạng buồn nôn mà còn tạo cảm giác thèm ăn.

Trên đây là một số thông tin về tanin trong trà. Hợp chất này mang lại một số lợi ích cho sức khoẻ nếu chúng ta uống trà đúng cách. Chính vì vậy, hãy chọn thời điểm thích hợp để uống trà, pha trà chuẩn, chọn trà chất lượng để không ảnh hưởng tới sức khoẻ!