So sánh văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc từ xưa đến nay

Trà là thức uống quen thuộc tại nhiều nước châu Á. Ở mỗi nước sẽ có phong cách uống trà khác nhau. Có chung đường biên giới, vậy văn hóa trà giữa Việt Nam và Trung Quốc có gì khác biệt? Cùng chúng tôi so sánh văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc qua bài viết sau đây nhé.

Nét tương đồng giữa văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc

Từ xa xưa, văn hóa của nước ta đã chịu nhiều ảnh hưởng từ văn hóa của người Trung Quốc. Sự ảnh hưởng này thể hiện trên nhiều lĩnh vực như tôn giáo, hội họa, điêu khắc, kiến trúc,... Trong văn hóa trà, người Việt cũng chịu ảnh hưởng khá nhiều từ Trung Quốc. Bởi vì Trung Hoa có thể nói chính là một trong những cái nôi của trà đạo.

Khi so sánh văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc, chúng ta có thể nhận ra khá nhiều điểm tương đồng. Điều này xuất phát từ sự tiếp thu và giao thoa văn hóa giữa các dân tộc với nhau. Có thể coi Trung Quốc chính là nguồn phát của văn hóa trà và Việt Nam chính là nơi tiếp nhận.

Mặc dù chịu nhiều ảnh hưởng từ Trung Quốc, nhưng người Việt Nam đã cải biến văn hóa trà cho phù hợp với phong cách của nước ta. Không chỉ tiếp thu văn hóa trà từ Trung Quốc, văn hóa trà của Việt Nam là sự tổng hợp và dung hòa từ nhiều nguồn. Văn hóa trà của Việt Nam chính là những nghi lễ của Trà Đạo Nhật Bản, sự thưởng ngoạn của Trung Quốc và nét ung dung của người Việt.

Trong văn hóa uống trà, người Việt đã gửi gắm cả những giá trị về vật chất và tinh thần vào từng chén trà. Trà thể hiện sự lạc quan, tinh thần tự do phóng khoáng của người Việt. Không chịu nhiều lễ nghi và ràng buộc, trà phát triển trong văn hóa của người Việt một cách dân dã và gần gũi.

So sánh văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc

Mặc dù có nhiều nét tương đồng nhưng về cơ bản văn hóa trà giữa Việt Nam và Trung Quốc vẫn có nhiều điểm khác nhau. Sau đây chúng tôi sẽ so sánh văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc cho mọi người tham khảo.

Văn hóa thưởng trà của người Việt Nam

Tuy chịu ảnh hưởng từ Trung Quốc nhưng văn hóa uống trà của người Việt vẫn chứa những nét đặc trưng riêng biệt. Văn hóa uống trà của người Việt thiên về sự đơn giản, không quá bình dân nhưng cũng không nhiều nghi lễ rườm rà. Đó chính là sự kết hợp hoàn hảo trong nghệ thuật pha và uống trà.

Cách pha trà của người Việt chính là sự phản ánh văn hóa một cách toàn diện. Gồm các khâu: chọn trà, xử lý lá trà, đun nước, pha và rót trà, tận hưởng hương vị của trà. Chọn trà là khâu quan trọng nhất. Người Việt thường ưa chuộng chè tươi, chè nụ và trà xanh. Ngoài chè tươi, chè xanh thái nguyên và chè nụ, người Việt còn dùng lá chè già phơi khô rồi vò nhỏ để uống dần. Loại này được gọi là chè khô.

Ở các vùng chè nổi tiếng như Phú Thọ, Thái Nguyên còn có các loại chè như móc câu, chè mộc,... Đặc biệt người Việt xưa đã biết ướp trà với các loại hoa như sen, nhài, cúc, ngâu,... Những loại trà này mang đến hương vị vô cùng độc đáo.

Trong việc thưởng trà, văn hóa trà của người Việt không quá cầu kỳ nhưng cũng không hề đơn giản. Người Việt Nam uống trà với tâm thế hòa hợp với thiên nhiên, thái độ bình đẳng và khiêm nhường. Với người Việt, uống trà không cần phải có không gian riêng hay phải thêm quà bánh dùng chung. Đối với người Việt, điều quan trọng chính là hương vị của trà cùng người cùng thưởng thức.

Văn hóa thưởng trà của người Trung Quốc

Để so sánh văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc, chúng ta hãy tiếp tục tìm hiểu cách uống trà của người dân Trung Hoa. Quá trình pha chế trà của người Trung Quốc thường đi kèm với nhiều công cụ để thưởng thức. Các công cụ này được gọi chung là trà cụ. Theo dòng chảy của thời gian, văn hóa trà Trung Quốc có thể chia làm 3 giai đoạn:

• Giai đoạn trà nấu: Giai đoạn này người dân thường thu hoạch trà sau đó cắt và đóng thành bánh, đem phơi khô. Khi dùng trà sẽ trải qua các bước như hong khô, nghiền trà và nấu.
• Giai đoạn trà khuấy: Cách thưởng thức này xuất hiện vào thời Tống, trà bột dùng thay cho trà bánh. Người ta sẽ tán trà thành bột sau đó khuấy với nước sôi và uống.
• Giai đoạn trà ngâm: Cách uống trà này được dùng ở thời Minh. Người ta sẽ pha trà búp và đỉnh, sau khi búp trà chìm xuống thì uống.

Người Trung Quốc thưởng trà để giải sầu, thư giãn,... Vậy nên việc thưởng trà có khá nhiều quy định về cách thưởng, cách rót, loại bánh để dùng chung.

Những trà ngon của Trung Quốc phải kể tên như: trà Ô long, trà hoa, hồng trà,... Ngày nay, người Trung Quốc vẫn giữ thói quen uống trà. Tuy nhiên trà chỉ còn được đánh giá bằng hương vị, các loại lễ nghi đã không còn giữ được nét thanh nhã như thời xưa.

Vừa rồi chúng tôi đã so sánh văn hóa trà Việt Nam và Trung Quốc một cách chi tiết nhất. Dù có nhiều nét tương đồng nhưng nhìn chung mỗi đất nước sẽ có một cách thưởng trà khác nhau. Tuy nhiên, tất cả đều cùng hướng đến việc thưởng thức hương vị của trà. Không chỉ là văn hóa uống trà, nó còn đại diện cho nét văn hóa đặc trưng của từng dân tộc.